Στην πραγματικότητα οι φωτιές του Αγίου Έλμου (St Elmo’s Fire) δεν είναι φωτιά αλλά μία φωτεινή ηλεκτρική εκκένωση. Είναι ένα καιρικό φαινόμενο που παρατηρείται όταν το ηλεκτρικό πεδίο μιας δυνατής καταιγίδας ιονίζει την ατμόσφαιρα. Προκαλώντας το σχηματισμό ενός πλάσματος φορτισμένων σωματιδίων που κινούνται ενιαία.
Αυτό το πλάσμα παίρνει μία γαλανόλευκη λάμψη που θυμίζει φλόγα φωτιάς. Ενώ κάποιες φορές δημιουργεί μεγάλους και εντυπωσιακούς κεραυνούς.
Δεν είναι τυχαίο πως οι φωτιές του Αγίου Έλμου προτού εξελιχθεί επιστημονικά από τον Βενιαμίν Φραγκλίνο (Benjamin Franklin) ως μετεωρολογικό φαινόμενο το 1749 προκαλούσε δέος και τρόμο στους ναυτικούς.
Ο σχηματισμός από αστραπές στην άκρη των καταρτιών, οι πυξίδες που γύριζαν σαν τρελές, ήταν αρκετό για να δημιουργήσει πολλούς θρύλους. Ακόμα και σήμερα παρόλο που γνωρίζουμε την επιστημονική εξήγηση για το φαινόμενο του Αγίου Έλμου πολλοί άνθρωποι τρομάζουν.
Οχήματα τύπου Zeppelin που περιέχουν το εξαιρετικό εύφλεκτο αέριο υδρογόνο είναι αυτά που κινδυνεύουν. Το 1937 η φωτιά του Αγίου Έλμου έγινε αιτία για την εναέρια πυρκαγιά που κατέστρεψε το ζέπελιν Χίντενμπουργκ.
Τι προκαλεί τις φωτιές του Αγίου Έλμου;
Οι φωτιά του Αγίου Έλμου προκαλούνται από τον ιονισμό των σωματιδίων της ατμόσφαιρας που φορτίζονται ηλεκτρικά κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας.
Το φαινόμενο παρατηρείται όταν η διαφορά δυναμικού σε μία ζώνη της ατμόσφαιρας ξεπερνά τα 3 Megavolt ανά μέτρο. Μόλις συμβαίνει αυτό πετάγονται οι πρώτες σπίθες. Η εκκένωση συμβαίνει στην άκρη ψηλών και μητέρων αντικειμένων. Σε αντικείμενα μεγάλου ύψους όπως κατάρτια πλοίων, κολώνες ηλεκτρισμού. Επίσης έχει παρατηρηθεί και σε φτερά αεροπλάνων.
Κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας δημιουργείτε ένα ηλεκτρικό πεδίο ανάμεσα στα σύννεφα και τον ουρανό. Ο ωκεανός φορτίζεται θετικά, τα σύννεφα αρνητικά.
Τα θετικά ιόντα συσσωρεύονται στο ανώτατο άκρο ενός απομονωμένου αντικειμένου, σε αυτή τη ζώνη της ατμόσφαιρας δημιουργείται μεγάλη διαφορά δυναμικού. Το ισχυρό ηλεκτρικό πεδίο προκαλεί μία φωτεινή εκκένωση στην ατμόσφαιρα. Το υδρογόνο και το οξυγόνο δίνουν στο φως μία έντονη γαλάζια απόχρωση.