Η όραση είναι μία κατασκευαστική διαδικασία όπου ο εγκέφαλος αντιδρά ταυτόχρονα σε πάρα πολλά χαρακτηριστικά της οπτικής σκηνής, προσπαθώντας να τα συνδέσει σε ολότητες με κάποιο νόημα.
Χρησιμοποιώντας ως οδηγό την προηγούμενη εμπειρία του. Η όραση εμπλέκει ενεργητικές διαδικασίες στον εγκέφαλο πού καταλήγουν σε μία σαφή πολυεπίπεδη συμβολική ερμηνεία της οπτικής σκηνής. Μερικές από τις βασικές λειτουργίες που πρέπει να πραγματοποιήσει ο εγκέφαλος ώστε να δούμε τα αντικείμενα στη θέση τους. (Ως προς εμάς αλλά και μεταξύ τους) Και κάποιες από τις ιδιότητές τους όπως το σχήμα το χρώμα η κίνηση.
Το σημαντικότερο ζήτημα είναι ότι τα αντικείμενα δεν δίνονται ως τέτοια στο οπτικό μας πεδίο. Το κάθε αντικείμενο δεν είναι καθαρά και ξάστερα ορισμένο για χάρη μας.
Όραση εγκέφαλός και αντικείμενα
Ο εγκέφαλός μας πρέπει να χρησιμοποιήσει διάφορα στοιχεία για να καταφέρει να συνδυάσει όλα τα μέρη μιας οπτικής σκηνής που αντιστοιχούν σε ένα απλό αντικείμενο.
Στον πραγματικό κόσμο αυτό δεν είναι εύκολο. Το αντικείμενο μπορεί να είναι μερικώς κρυμμένο ή να βρίσκεται μέσα σε ένα δυσδιάκριτο φόντο.
Ένα παράδειγμα είναι αυτό
Κοιτάξτε τη φωτογραφία. Στην εικόνα βλέπετε αμέσως και χωρίς κάποια ιδιαίτερη προσπάθεια έναν άντρα που κοιτάζει έξω από το παράθυρο.
Δείτε όμως πιο προσεκτικά. Τα ξύλινα πηχάκια του πλαισίου του παραθύρου, τέμνουν τον άντρα σε τέσσερα μέρη. Ωστόσο δεν βλέπουμε τέσσερα τμήματα τεσσάρων διαφορετικών τμημάτων που βρέθηκαν τυχαία το ένα κοντά στο άλλο.
Ο εγκέφαλός μας ομαδοποίησε τα τέσσερα κομμάτια και τα ερμήνευσε ως ένα αντικείμενο. Ένα άτομο μερικώς αποκρυπτόμενο από τα πηχάκια που βρίσκονται μπροστά του.
Πώς επιτυγχάνεται αυτή η ομαδοποίηση;
Το συγκεκριμένο ερώτημα απασχόλησε αρκετούς ψυχολόγους στη Γερμανία του 1912. [Max Wertheimer, Kohler και Kurt Koffka]
Μία οργανωμένη ολότητα όπου κάθε επιμέρους στοιχείο επηρεάζει τα υπόλοιπα και το όλο είναι κάτι παραπάνω από το άθροισμα των μερών του.
Με άλλα λόγια ο εγκέφαλός μας πρέπει να κατασκευάσει ενεργητικά αυτές τις ολότητες. Βρίσκοντας ποιος συνδυασμός των επιμέρους στοιχείων δείχνει να αντιστοιχεί στις σχετικές ιδιότητες του αντικειμένου στον πραγματικό κόσμο. Βασίζοντας τις αξιολογήσεις του στην προηγούμενη εμπειρία μας.
Σχετικά Άρθρα
George Stratton:Πώς δεν βλέπουμε ανάποδα τα αντικείμενα
Πως σχηματίζεται και λειτουργεί η αντίληψη
