Το σαπούνι δεν διαλύεται με το θαλασσινό νερό λόγω του χλωριούχου νατρίου του αλατιού. Τα μόρια του περιέχουν μόρια λιπαρών ουσιών λιπόφιλα και μόρια νερού υδρόφιλα.
Όταν χρησιμοποιούμε το σαπούνι το λιπόφιλο τμήμα του ενώνεται με τη βρωμιά ενώ το υδρόφιλο με το νερό. Έτσι καθαρίζει τις επιφάνειες στις οποίες απλώνεται.
Η υδρόφιλη απόληξη όμως αποτελείται και από άτομα νατρίου. Αν αυτό το στοιχείο υπάρχει και στο νερό, όπως συμβαίνει στη θάλασσα τα μόρια του σαπουνιού δεν απελευθερώνονται. H βρωμιά παραμένει κολλημένη στην επιφάνεια που επρόκειτο να καθαριστεί.
Εναλλακτική λύση είναι η αντικατάσταση των μορίων νατρίου με μόρια ποτάσιου, τα οποία υπάρχουν στη θάλασσα σε ελάχιστες ποσότητες. Το σαπούνι που παρασκευάζεται με αυτόν τον τρόπο ονομάζεται σαπούνι με θαλάσσια εκχυλίσματα και έχει πιο συμπαγή και ακατέργαστη μορφή.
Πόσα είδη σαπουνιών υπάρχουν;
Το αντισηπτικό σαπούνι περιέχει βακτηριοκτόνες ουσίες. Το μαλακό σαπούνι το παίρνουμε με σαπωνοποίηση λιπαρών και ρητηνικών υλών με καυστικό κάλιο. Το σαπούνι τύπου Μασσαλίας είναι η καλύτερη ποιότητα και περιέχει 63% λιπαρά και ρητινικά οξέα και 28% υγρασία. Το μεταλλικό σαπούνι παρασκευάζεται από λιπαρά οξέα και άλατα βαρέων μετάλλων. Το παίρνουμε με διπλή αντικατάσταση του κοινού σαπουνιού με αλάτι του αντίστοιχου μετάλλου, χρησιμοποιούνται σε μείγμα με ορυκτέλαιο, για τη λίπανση των μηχανών.
Σαπούνι από αμυγδαλέλαιο και καυστικό νάτριο, που χρησιμοποιείται στην ιατρική. Επιπλέον το ζωικό σαπούνι (από ζωικά λίπη) και το καλιούχο σαπούνι από κοκκολίπος, είναι τα χειρουργικά σαπούνια, που χρησιμοποιούν οι γιατροί για την αποστείρωση των χεριών πριν και μετά τις εγχειρήσεις.
Με την προσθήκη φαρμάκων στα σκληρά σαπούνια, παίρνουμε τα ιατρικά σαπούνια, που χρησιμοποιεί η δερματολογία. Υπάρχουν στο εμπόριο και σε σκόνη με περιεκτικότητα 75% σε λιπαρά συστατικά. Το υγρό είναι υδατικό διάλυμα περιεκτικότητας 36% σε σαπούνι, που παρασκευάζετε με σαπωνοποίηση κοκκολίπους με καυστικό κάλιο.
Με το χρόνο τα σαπούνια εξελίχτηκαν αποκτώντας χρώμα και μερικές φορές πολύ έντονα αρώματα, ενώ σήμερα κυκλοφορούν πολλοί τύποι.