Αναζητώντας μια άλλη Γη σε δισεκατομμύρια πλανήτες, οι αστρονόμοι έχουν κάνει άπειρες ανακαλύψεις από εξωπλανήτες. Πλανήτες που τους εντοπίζουν δίπλα στα λαμπερά τους άστρα. Σήμερα γνωρίζουμε δεκάδες τέτοιους κόσμους, οι περισσότεροι από αυτούς αποδείχθηκαν πολύ διαφορετικοί από τη Γη. Ακόμα και από τους πλανήτες του δικού μας Ήλιου.
Με σταθερά βήματα οι αστρονόμοι πλέον πλησιάζουν στην ανακάλυψη πλανητών που θα μοιάζουν με τη μικρή μας Γη. Κόσμων που θα μπορούν να φιλοξενούν ζωή.
Τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι αστρονόμοι εδώ και αιώνες να διακρίνουν τους εξωπλανήτες και ιδιαίτερα τους μικρούς και βραχώδεις όπως η Γη είναι πάρα πολλά.
Οι πλανήτες είναι εκατοντάδες εκατομμύρια, έως και δισεκατομμύρια φορές πιο αμυδροί από τα άστρα που τους φιλοξενούν. Θα πρέπει επίσης να συνυπολογίσουμε τις τεράστιες αποστάσεις που μας χωρίζουν από αυτούς και ότι κινούνται κοντά στα άστρα τους. Με αυτόν τον τρόπο κρύβονται στην εκτυφλωτική λάμψη τους.
Ακόμα και με τα τεράστια τηλεσκόπια που διαθέτουμε σήμερα είναι σχεδόν αδύνατον να τους διακρίνουμε άμεσα. Για το λόγο αυτό οι αστρονόμοι τις τελευταίες δεκαετίες προσπαθούν να καταγράψουν την απειροελάχιστη επίδραση που ασκούν στη συμπεριφορά του άστρου τους.
Το διάστημα 1940 έως 1990 υπήρξαν κάποιες ανακοινώσεις σχετικές με κάποιες ανακαλύψεις πλανητών. Ωστόσο είτε αποδείχθηκαν λανθασμένες είτε βασίζονταν σε δεδομένα που οι ευρύτερη αστρονομική κοινότητα τα θεωρούσε ανεπαρκή.
Μέχρι και τη δεκαετία του 1980 οι αστρονόμοι δεν διέθεταν τα κατάλληλα εργαλεία για να μπορούν να έχουν μεγαλύτερο πεδίο έρευνας. Με το τεχνολογικό άλμα που έγινε το 1990 τους ταχύτερους υπολογιστές το σχετικό λογισμικό που συμβάδιζε με την ανάπτυξη κατάλληλων θεωρητικών μοντέλων και μεθόδων τους λύθηκαν τα χέρια.
Οι πρώτοι εξωπλανήτες που ανακαλύφθηκαν
Τα πρώτα θετικά αποτελέσματα ήρθαν το 1992 όταν ο πολωνικής καταγωγής αστρονόμος Αλεκσάντερ Βόλσταν (Aleksander Wolszczan) ανακοίνωσε την ανακάλυψη δύο πλανητών με μάζα λίγο μεγαλύτερη από της Γης. Ένα μακρινό πάλσαρ, το PSR B1257+12
Έπειτα από αμφιβολίες αιώνον είχαν βρεθεί οι πρώτοι κόσμοι που περιφέρονταν γύρω από κάποιο άλλο άστρο. Μόνο που αυτό ήταν πολύ διαφορετικό από τον δικό μας Ήλιο.
Οι πάλσαρς είναι αστέρες (κατή σαν τον Ήλιο τον δικό μας) νετρονίων που έχουν δημιουργηθεί μετά από βίαιη έκρηξη ή εκφυλισμό προϋπάρχοντος κανονικού αστέρα που ναι μεν η μάζα τους είναι παραπλήσια του Ήλιου, πλην όμως η διάμετρός τους είναι πολύ μικρή. Περιστρέφονται ταχύτατα εκπέμποντας περιοδικούς παλμούς ραδιοκυμάτων, μέσα στους οποίους ανιχνεύθηκαν και τα ίχνη πλανητών.
Είναι σχεδόν αδύνατον ένας πλανήτης γύρω από ένα άστρο που έχει εκραγεί να μπορεί να φιλοξενήσει ζωή. Διότι το άστρο εκπέμπει συνεχώς επικίνδυνες ακτινοβολίες, σε όποιους πλανήτες περιφέρονται γύρω του, καθιστώντας τους αφιλόξενους.
Τα πρώτα ευρήματα
Τα πρώτα ευρήματα ήρθαν στις 6 Οκτωβρίου του 1995, από δυο Ελβετούς αστρονόμους τον Μισέλ Μαγιόρ και Ντιντίε Κελόζ (Michel G.E. Mayor, Didier Queloz). Ανακοίνωσαν ότι ανίχνευσαν έναν πλανήτη γύρο από το άστρο 51 του Πηγάσου, ένα άστρο όπως ο δικός μας Ήλιος.
Ο πλανήτης βρισκόταν σε απόσταση 42 έτη φωτός από τη Γη. Επρόκειτο για έναν αέριο γίγαντα με μάζα ίση με τη μισή του Δία. Οι ελάχιστες ταλαντώσεις που επιφέρει η βαρυτική του επίδραση στην κίνηση του άστρου, τον έκανε να αποκαλυφθεί στους αστρονόμους. (Μέθοδος ακτινικής ταχύτητας)
Οι αστρονόμοι βρέθηκαν μπροστά σε μια έκπληξη και περισσότερο από όλους οι Αμερικανοί Τζοφ Μάρσι (Geoff Marcy) και Πολ Μπάτλερ (Paul Butler) οι οποίοι ερευνούσαν εξωπλανήτες από το 1980.
Ο πλανήτης ολοκλήρωνε μία πλήρη περιφορά γύρο από το άστρο του σε 4,2 ημέρες, κάνοντας τους σαφές ότι κινούνταν πάρα πολλή κοντά σε αυτό. Σε απόσταση επτά φορές μικρότερη από αυτήν που χωρίζει τον Ερμή από τον Ήλιο.
Με δεδομένα από το δικό μας ηλιακό σύστημα, και με τις ισχύουσες θεωρίες, αναζητούσαν μεγάλους πλανήτες σε τροχιές σαν αυτές του Δία, που χρειάζονται χρόνια για να ολοκληρώσουν μία περιφορά γύρο από το άστρο τους, άρα απαιτούσαν πολυετείς παρατηρήσεις.
Σε σύντομο χρονικό διάστημα ο Μπάτλερ και Μάρσι έλαβαν υπόψη τους τα νέα δεδομένα των Ελβετών, και με τις παρατηρήσεις που ήδη είχαν συγκεντρώσει, ανακοίνωσαν δύο πλανήτες γύρω από τα άστρα 70 της παρθένου και 47 της Μεγάλης Άρκτου.
Δυο γιγάντιοι πλανήτες με μάζα μεγαλύτερη από του Δία κινούμενοι κοντά στο άστρο τους, σε πιο λογικές τροχιές από εκείνη του πλανήτη 51 του Πήγασου. Ωστόσο μια έκπληξη έκρυβε ο πλανήτης 70 της Παρθένου. Οι κυκλικές τροχιές που συναντάμε στους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος, και πιστεύοντας πως θα τις βρούμε και εκτός από αυτό.
Ο πλανήτης 70 ακολουθούσε μια πιο ελλειπτική τροχιά, τα δεδομένα αυτά εξηγούσαν πώς ένας τέτοιος πλανήτης βρέθηκε τόσο κοντά στον ήλιο του. Πολλοί αστρονόμοι χρησιμοποίησαν τα νέα δεδομένα και με την εξέλιξη της τεχνολογίας επιτάχυναν τις ανακαλύψεις.
Η Τεχνολογία συμβάλει στην αναζήτηση εξωγήινης ζωής
Καθώς η τεχνολογία εξελίσσετε συντελεί στην αναζήτηση πιθανής ζωής στο σύμπαν. Τα στοιχεία που πρέπει να ληφθούν υπόψη βασίζονται σε εξελιγμένα ραδιοτηλεσκόπια και σε δεδομένα από τον Kepler. (Kepler είναι ένα διαστημικό τηλεσκόπιο που εκτοξεύτηκε από τη NASA για να ανακαλύψει πλανήτες μεγέθους Γης που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από άλλα αστέρια) είναι ότι κατοικήσιμοι εξωπλανήτες παρόμοιοι με τη Γη είναι πολύ πιο συνηθισμένοι από ό,τι αρχικά πιστεύαμε, και το σύμπαν είναι πιο εκτεταμένο από όσο εκτιμούσαμε.
Μια συγκλονιστική πρόοδος έγινε τον Αύγουστο του 2022 όταν οι αστρονόμοι κατέγραψαν την πρώτη άμεση εικόνα ενός εξωπλανήτη με το πρόσφατο διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb.
Το παλαιότερο διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble, το οποίο ήταν επίσης καταπληκτικό, μπορούσε να τραβήξει εικόνες εξωπλανητών. Αλλά το James Webb έχει πολύ περισσότερες δυνατότητες. Μπορεί να εξερευνήσει το σύμπαν στο υπέρυθρο. Θα μπορεί να ανιχνεύσει για ενδείξεις νερού και διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα ενός πλανήτη.
Υπάρχουν και άλλα γεγονότα που μαρτυρούνε τις δυνατότητες να υπάρχει ζωή και αλλού. Πρόσφατα επιστήμονες ανακάλυψαν έναν εξωπλανητικό ωκεάνιο κόσμο που ονομάζεται TOI-1452 b, μόλις 100 έτη φωτός από τη Γη. Ένα έγγραφο σχετικά με την ανακάλυψη λέει ότι ολόκληρος ο πλανήτης καλύπτεται από ένα παχύ στρώμα νερού και ότι βρίσκεται αρκετά μακριά από το αστέρι του για να υποστηρίξει πιθανώς ζωή.
Αυτή η ανακάλυψη, μαζί με πρόσφατες ανακαλύψεις και με άλλους εξωπλανήτες που μπορούν να φιλοξενήσουν ζωή, οδήγησαν πολλούς κορυφαίους αστρονόμους στο συμπέρασμα ότι δεν είμαστε μόνοι στο σύμπαν.
Νωρίτερα φέτος, επιστήμονες εντόπισαν τα δομικά στοιχεία του RNA στο κέντρο του Γαλαξία. (RNA, ριβονουκλεϊκό οξύ, ή ριβοζονουκλεϊκό οξύ, ένα μόριο παρόμοιο με το DNA και υπάρχει σε όλα τα ζωντανά κύτταρα.)
Τέτοια δομικά στοιχεία έχουν επίσης ανακαλυφθεί σε αστεροειδείς. Πιο συγκεκριμένα, Ιάπωνες ερευνητές ανακάλυψαν περισσότερα από 20 αμινοξέα στον αστεροειδή Ryugu, ο οποίος απέχει περισσότερα από 320 εκατομμύρια χιλιόμετρα από τη Γη. Οι επιστήμονες μελέτησαν το δείγματα που ανακτήθηκαν από τον αστεροειδή που ήταν κοντά στη Γη, με το σκάφος Hayabusa2 της Ιαπωνικής Υπηρεσίας Αεροδιαστημικής Εξερεύνησης (JAXA), το οποίο προσγειώθηκε στο Ryugu το 2018.
Η απόδειξη της ύπαρξης αμινοξέων στο υπέδαφος των αστεροειδών αυξάνει την πιθανότητα οι ενώσεις να φτάσουν στη Γη από το διάστημα. Αυτό σημαίνει ότι τα αμινοξέα θα μπορούσαν πιθανότατα να βρεθούν και σε άλλους πλανήτες. Μια ένδειξη ότι η ζωή θα μπορούσε να έχει δημιουργηθεί σε περισσότερα μέρη του Σύμπαντος.
Βρισκόμαστε στην εποχή που ανακαλύπτουμε το σύμπαν, καινοτόμες τεχνολογίες και εργαλεία σαν την τεχνητή νοημοσύνη μας βοηθάνε περισσότερα στο να κατανοήσουμε το Σύμπαν στο οποίο ζούμε. Η ανάλυση μεγάλων δεδομένων, δημιουργεί νέες ευκαιρίες για την εύρεση της πιθανής εξωγήινης ζωής.
Σχετικά Άρθρα
Ραδιοτηλεσκόπιο : Πώς λειτουργεί και καταγράφει μέρος του φάσματος;
Η NASA αναζητά ζωή στο μεγαλύτερο φεγγάρι του Κρόνου τον Τιτάνα
