Κάθε κοινωνική συναλλαγή (φιλία έρωτας) προϋποθέτει εμπιστοσύνη. Η ικανότητα να εμπιστευόμαστε τον άλλο, να είμαστε και να φαινόμαστε αξιόπιστοι στους άλλους είναι πλεονέκτημα, είναι η εξέλιξη του ανθρώπου.
Η εμπιστοσύνη γεννά αξιοπιστία
Όπως ακριβώς η κοινωνική υποχρέωση επιβάλλει μια αμοιβαιότητα στην ανταπόδοση δώρων, έτσι νιώθουμε και την υποχρέωση να ανταποκριθούμε στην εμπιστοσύνη. Αυτός που πρώτος προσφέρει το χέρι του, διατρέχει και τον κίνδυνο της απιστίας. Το γεγονός ότι θα τον εμπιστευτούμε ωθεί τον άλλον να είναι έντιμος, δηλαδή να δείξει ότι αξίζει την πίστη που του δείχνουμε.
Η καλή γνώμη που έχουν οι άλλοι για εμάς, και το να νιώθουμε ότι αξίζουμε τον έπαινό τους, είναι άυλα αγαθά τα οποία αποκτούμε συμπεριφερόμενοι με τρόπο αξιόπιστο.
Μια μελέτη που έκαναν δυο οικονομολόγοι ο Ούρι Γκνίζ και ο Άλντο Ρουστικίνι στα νηπιαγωγεία της Χάιφας στο Ισραήλ. Για να αναγκάσουν τους γονείς να μην πηγαίνουν να παίρνουν τα παιδία τους καθυστερημένοι σκέφτηκαν να τους βάλλουν ποινές. Παρατήρησαν τη συμπεριφορά στους γονής που είχε επιβληθεί η ποινή.
Το αποτέλεσμα ήταν η σχέση καλής πίστης εμπορευματοποιήθηκε και οι καθυστερήσεις που ήταν ένα αγαθό που μπορούσε να αγοραστεί αυξήθηκαν. Το πόσο έχουμε εμπιστευτεί κάποιον ή κάτι το αντιλαμβανόμαστε μερικές φορές όταν η εμπιστοσύνη μας προδίδεται.
Το ίδιο συμβαίνει και αν χαθεί η πίστη μας σε κάτι που θεωρούμε δεδομένο.
Ο Ελίτζιο Ρέστα καθηγητής φιλοσοφίας στο πανεπιστήμιο της Ρώμης μας υπογραμμίζει. Η εμπιστοσύνη που φαινόταν μια έννοια της αρχαϊκής κοινωνίας, επανήλθε στο προσκήνιο σαν στοιχείο της καθημερινής ζωής. Δεν μπορούμε να τη ζητάμε, καλλιεργείται με τις πράξεις με τις κατάλληλες συμπεριφορές. Αν κάποιος στον οποίο είχαμε δείξει πίστη δείχνει ότι δεν την άξιζε προκαλεί απογοήτευση έλλειψη εμπιστοσύνης απαξίωση.
Όποιος είναι απρόσεκτος με την αλήθεια στα μικρά ζητήματα, δεν μπορεί να είναι αξιόπιστος στα μεγάλα ζητήματα. Albert Einstein, 1879-1955