Γιατί το φως από τα αστέρια το βλέπουμε να τρεμοπαίζει;

Κοιτάζοντάς τον ουρανό νύχτα θα έχετε δει το φως από τα αστέρια να τρεμοπαίζει, για αυτό το λαμπύρισμα υπεύθυνη είναι η ατμόσφαιρά μας.

Αυτό το στρώμα που αποτελείται από άζωτο, οξυγόνου και άλλα αέρια, διατηρεί τη θερμοκρασία του πλανήτη ωραία και κατοικήσιμη. Παράλληλα μας προστατεύει από την επιβλαβή υπεριώδη ακτινοβολία.

Το οξυγόνο που υπάρχει στην ατμόσφαιρά μας είναι ζωτικής σημασίας για τη ζωή στη Γη. Χωρίς αυτό δεν θα μπορούσε να επιβιώσει σχεδόν τίποτα στον πλανήτη μας.

Αλλά παρά τις πολλές καλές του ιδιότητες, η ατμόσφαιρα μπορεί να είναι ενοχλητική για τους λάτρεις της αστρονομίας. Αυτό συμβαίνει γιατί στρεβλώνει το φως. Τη νύχτα η ατμόσφαιρα κάνει κάποια ουράνια σώματα να τρεμοπαίζουν και να λάμπουν.

Ο τεχνικός όρος για το φαινόμενο αυτό είναι “Ατμοσφαιρική τύρβη”. Πιθανότατα το γνωρίζετε με διαφορετικό όνομα: Τρεμοπαίζει.

Τα στρώματα της ατμόσφαιρας

Όπως ένα κρεμμύδι, έτσι και η ατμόσφαιρα αποτελείται από στρώματα. Το πρώτο από την επιφάνειας της Γης στρώμα της ατμόσφαιρας, είναι η Τροπόσφαιρα. Ξεκινά από το έδαφος της επιφάνειας του πλανήτη. Έχει πάχος από 8 έως 14,5 χιλιόμετρα περίπου, εκεί όπου τα περισσότερα από τα καιρικά φαινόμενα της γης λαμβάνουν χώρα.

Δεύτερο από της επιφάνειας της Γης στρώμα είναι η Στρατόσφαιρα. Μετά έρχεται η Μεσόσφαιρα, τέταρτο στρώμα είναι η θερμοσφαίρα. Το πέμπτο εξωτερικό στρώμα της ατμόσφαιρας της Γης είναι η Εξώσφαιρα.

Υπάρχει επίσης και μια περιοχή που ονομάζεται ιονόσφαιρα, η οποία περικλείει τμήματα της Μεσόσφαιρας και της Θερμοσφαίρας.

Αυτά τα στρώματα έχουν διαφορετικές θερμοκρασίες. Επιπλέον, η πυκνότητα του αέρα ποικίλει από επίπεδο σε επίπεδο. Όταν το φως των άστρων εισέρχεται στην ατμόσφαιρά μας, περνά μέσα από θύλακες δροσερού και ζεστού αέρα. Οι θύλακες λειτουργούν ως μεγάλοι φακοί, προκαλώντας το φως να αλλάζει κατεύθυνση “διαθλάσει” καθώς περνά από μέσα. Ωστόσο οι φακοί δεν είναι σταθεροί σε μία θέση, κινούνται και αλλάζουν σχήμα. Καθώς μετατοπίζονται, το φως διαθλάτε, Γι’ αυτό το φως από τα αστέρια το βλέπουμε να τρεμοπαίζει.

Το φως από τους πλανήτες τρεμοπαίζει λιγότερο

Το φαινόμενο αυτό επηρεάζει και τους πλανήτες. Αν σε μια ξάστερη νύχτα παρατηρήσετε τον Ερμής, την Αφροδίτη, τον Άρης και τους άλλους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος θα δείτε πως λαμπυρίζουν. Το ίδιο και το φεγγάρι.

Ωστόσο, το φως από τους πλανήτες το βλέπουμε να τρεμοπαίζει λιγότερο. Η απόσταση είναι ο κύριος λόγος που τα αστέρια τρεμοπαίζουν περισσότερο από τους πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος. Είναι τόσο μακριά και κάθε αστέρι μοιάζει με ένα μοναδικό σημείο φωτισμού.

Όντας πολύ πιο κοντά επηρεάζονται λιγότερο από την ατμόσφαιρα της Γης. Οι πλανήτες φαίνονται σαν μικροσκοπικοί δίσκοι στον ουρανό.

Το φως δεν προέρχεται από ένα μόνο σημείο, αλλά από πολλά μεμονωμένα σημεία που συγκεντρώνονται μαζί. Αυτά σπάνια σπινθηροβολούν. Γι’ αυτό οι πλανήτες και το φεγγάρι δεν τρεμοπαίζουν τόσο πολλή όσο τα αστέρια.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι φωτογραφίες που τραβήχτηκαν από το τηλεσκόπιο Hubble φαίνονται τόσο ευκρινής και καθαρές. Δεν υπάρχουν θύλακες ατμοσφαιρικού αέρα για τη διάθλαση του φωτός.

---

Σχετικά Άρθρα