Πολλοί μπορεί να έχουν αναρωτηθεί γιατί ο αέρας είναι πιο κρύος ψηλότερα, γνωρίζοντας ότι ο ζεστός αέρας ανεβαίνει προς τα πάνω. Τότε γιατί είναι τόσο κρύος στην κορυφή ενός βουνού;
Ένα απλό παράδειγμα για να καταλάβουμε γιατί ο αέρας γίνεται πιο κρύος όσο ψηλότερα ανεβαίνει, είναι να φανταστούμε το έδαφος της Γης σαν μια μεγάλη θερμάστρα που μας κρατά ζεστούς. Όσο απομακρυνόμαστε από την θερμάστρα, νιώθουμε περισσότερο κρύο.
Τι είναι αυτό που “ζεσταίνει” την θερμάστρα; Το φως και η θερμότητα από τον Ήλιο. Οι επιστήμονες αποκαλούν αυτή την θερμότητα και το φως «ακτινοβολία»
Το Φως και η θερμότητα ταξιδεύουν από τον Ήλιο διαμέσου του διαστήματος προς τη Γη, και περνούν από την ατμόσφαιρά μας. (“Ατμόσφαιρα” είναι αυτό που ονομάζουμε αέρα και περιβάλλει τον πλανήτη μας.)
Αλλά η ατμόσφαιρα δεν είναι πολύ καλή στο να συγκρατεί τη θερμότητα του Ήλιου. Η θερμότητα φεύγει από μέσα. Αυτό συμβαίνει επειδή σε υψηλότερα υψόμετρα τα σωματίδια του αέρα διασπώνται και χάνουν ενέργεια.
Η θερμότητα από τον Ήλιο χτυπά το έδαφος και το έδαφος την απορροφά. Αυτό συμβαίνει κυρίως στα δάση και τους ωκεανούς, που είναι πολύ καλοί στην απορρόφηση της θερμότητας.
Άλλα μέρη όπως πεδιάδες με χιόνια, είναι πιο πιθανό να αντανακλούν την ακτινοβολία. Αυτό σημαίνει ότι αναπηδά και επιστρέφει πίσω στον Ήλιο, αντί να απορροφάται από το έδαφος.
Όσο πιο ψηλά τόσο πιο κρύος γίνεται ο αέρας
Όσο ψηλότερα τόσο πιο μακριά βρισκόμαστε από τον “θερμαντήρα” που μας κρατά ζεστούς. Στις κορυφές των βουνών μπορεί να γίνει τόσο κρύος που οι άνθρωποι θα μπορούσαν να πεθάνουν μέσα σε λίγα λεπτά χωρίς ειδικό εξοπλισμό.
Αυτό συμβαίνει επειδή ο αέρας εκεί είναι πολύ κακός στο να “κρατάει” την ακτινοβολία που προέρχεται από τον Ήλιο και η ζεστασιά περνά κατευθείαν μέσα στο έδαφος και χάνετε.
Στο διάστημα, υπάρχει πολύ περισσότερη ακτινοβολία από τον Ήλιο. Οι αστροναύτες φορούν ειδικές στολές για να προστατευθούν. Αλλά εκεί δεν υπάρχει και αέρας, που σημαίνει ότι δεν υπάρχει τίποτα για να κρατήσει τη θερμότητα του Ήλιου.